Bullying το λέμε τώρα. Στη γενιά μας, δεν υπήρχε η λέξη να χαρακτηρίζει το παιδί που όλοι κορόιδευαν, το παιδί που τις έτρωγε από τους “μάγκες”, το παιδί που του έπαιρναν τα χρήματα και άλλα τέτοια που συνέβαιναν, συμβαίνουν και κακά τα ψέματα δε θα σταματήσουν να συμβαίνουν. Γιατί όμως χρησιμοποιούμε τη φράση “bullying” κυρίως για αυτά πoυ συμβαίνουν στα σχολεία και στις ομάδες παιδιών εφόσον συμβαίνει σε όλη την κοινωνία μας?
Ο εκφοβισμός (bullying) αναφέρεται στη σωματική και ψυχολογική κακοποίηση ή μείωση ασθενέστερων ατόμων σε μια ομάδα. Παρά την εντύπωση ορισμένων ότι αποτελεί αποκλειστικά σχολικό φαινόμενο, στην πραγματικότητα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες. Μπορεί να συναντηθεί σε οποιοδήποτε τύπο σχολείων και σχολικών εγκαταστάσεων, στον στρατό, σε αθλητικά σωματεία, στη φυλακή, αλλά και στην οικογένεια ή στο χώρο εργασίας, και γενικότερα στην κοινωνία και ιδιαίτερα εκεί που συναντούν μειονότητες ατόμων με διαφορετικούς προσανατολισμούς, πολιτικές τάξεις, συνήθειες, τρόπο ζωής, σεξουαλικότητα, ντροπή ή άλλους. Είναι επίσης αλήθεια ότι οι μειονότητες και οι άνθρωποι με σωματικές αναπηρίες ή πνευματικές υστερήσεις πέφτουν συχνά θύματα επανειλημμένου bullying, απομόνωσης και άλλων κακοποιήσεων.
Ο εκφοβισμός περιλαμβάνει τρία βασικά είδη κακοποίησης – συναισθηματική, λεκτική και σωματική. Συνήθως, πρόκειται για ανεπαίσθητες μεθόδους εξαναγκασμού όπως η ψυχολογική χειραγώγηση.
Τα είδη του εκφοβισμού είναι πολύ διαφορετικά, καθώς και οι μέθοδοι με τα οποία εφαρμόζονται.
Μιλάμε στα παιδιά μας για το φαινόμενο του “bullying” προσπαθώντας κυρίως να μην πέσουν θύματα εκφοβισμού , ενώ ελάχιστοι συμβουλεύουμε σωστά τα παιδιά μας για να μην ασκήσουν αυτά τα ίδια εκφοβισμό σε κάποιον άλλο.
Προσπαθούμε να αποτρέψουμε το να πέσουν θύματα , ενώ στη ζωή τους είτε το θέλουμε είτε όχι κάποια στιγμή θα πέσουν θύματα κάποιου είδους εκφοβισμού, όπως και εμείς άλλωστε. Θεωρώ προτιμότερο να τα βοηθάμε να διαχειριστούν τέτοια θέματα παρά να επεμβαίνουμε οι ίδιοι, εκτός βέβαια αν η κατάσταση ξεφύγει των ορίων. Δεν μπορούμε να προστατεύουμε τα παιδιά μας εφ ορού ζωής από αρνητικά συναισθήματα , γιατί μεγαλώνοντας όταν θα τα νιώσουν δε θα ξέρουν να τα διαχειριστούν.
Συνάμα καμιά φορά και εμείς οι γονείς προστατεύοντας τα παιδιά μας από το να μη γίνουν θύματα ,τα ωθούμε άθελά μας στο να γίνουν θύτες.
Όσοι ασκούν εκφοβισμό χρειάζονται τη βοήθεια ειδικού. Αν δεν αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, συνήθως καταλήγουν να έχουν μπλεξίματα με το νόμο. Μέχρι την ηλικία των 24, εξήντα τοις εκατό των ατόμων που ασκούσαν εκφοβισμό στην παιδική τους ηλικία, έχουν τουλάχιστον μία ποινική καταδίκη. Όσοι συνεχίζουν αυτή τη συμπεριφορά ως ενήλικες, εμφανίζουν και πολλά άλλα προβλήματα όπως αλκοολισμό, διαταραχές αντικοινωνικής προσωπικότητας και ανάγκη ψυχολογικής παρακολούθησης.
Τι μπορούμε να κάνουμε ως γονείς για να βοηθήσουμε το παιδί μας να αντιμετωπίσει κάποιον που τον εκφοβίζει;
●Να το προτρέψουμε να μιλήσει. Σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεται, μπορεί να είναι ένας δάσκαλος, ο διευθυντής του σχολείου, ο προπονητής του.
● Όταν δέχεται τέτοια συμπεριφορά, να μείνει ήρεμο. Να μη δείξει θυμό ή φόβο. Τα άτομα που ασκούν εκφοβισμό αποζητούν την αντίδρασή του θύματος. Τους αρέσει να βλέπουν ότι τα αναστατώνουν. Αν δεν αντιδρούν όπως περιμένουν, μπορεί να βαρεθούν και να σταματήσουν.
● Να το προτρέψουμε να αγνοήσει αυτούς που το εκφοβίζουν. Όσο δεν νιώθει άσχημα μ’ αυτά που του κάνουν ή του λένε, τόσο τους αποδυναμώνει.
●Να το προτρέψουμε να έχει φίλιες. Τα βοηθούν να νιώθουν αγάπη και υποστήριξη.
Δεν είναι αποτελεσματικό να προσπαθήσει να ανταποδώσει τον εκφοβισμό.
Να θυμάστε πάντα τα δικά σας παιδικά χρόνια , τις καταστάσεις που συνέβαιναν, πως τα αντιμετωπίζατε ως παιδιά και πώς σας βοήθησαν να εξελιχθείτε σε αυτό που είστε σήμερα.
Μένουμε δίπλα στα παιδία μας , δεν δρούμε μέσα από αυτά.
